εξίτες

Εξασθενείς άκυκλες αλκοόλες με χημικό τύπο CH₂OH – (CHOH)₄CH₂OH. Είναι άχρωμες κρυσταλλικές ουσίες, με γλυκιά γεύση, αδιάλυτες στον αιθέρα και εύκολα διαλυτές στο νερό και στην αλκοόλη. Έχουν τέσσερα ασύμμετρα άτομα άνθρακα, βρίσκονται σε δέκα στερεοϊσομερείς μορφές και η οξείδωσή τους δίνει εξόζες και σακχαρικά οξέα. Από τα στερεοϊσομερή τους, τα δύο είναι οπτικά ανενεργά στο πολωμένο φως (αλλοδουλκίτης, δουλκίτης) και τα υπόλοιπα οκτώ αποτελούν τέσσερα ζεύγη αντιπόδων: ταλίτες (D και L), μανίτες (D και L) σορβίτες (D και L) και ιδίτες (D και L). Οι D μορφές των ε. μανίτης, σορβίτης, δουλκίτης και ιδίτης βρίσκονται στη φύση. Ο D μανίτης, που έχει μελετηθεί περισσότερο από όλους τους άλλους ε., παρασκευάζεται βιομηχανικά από τα φύκια ή με καταλυτική υδρογόνωση της σακχαρόζης και χρησιμοποιείται στην παρασκευή ουσιών που ελαττώνουν την επιφανειακή τάση, στη βιομηχανία τροφίμων, φαρμακευτικών προϊόντων και γενικά στην αρωματοποιία.